Soo- 21/08/2020
Nếu bạn là một tín đồ của ẩm thực Nhật Bản thì hẳn sẽ không thấy xa lạ với wasabi – đặc biệt với những ai yêu thích sushi và sashimi. Thế nhưng không phải ai cũng biết wasabi mà bạn từng ăn đều không phải là wasabi “chính hiệu”.
Đa phần mọi người đều lầm tưởng mù tạt và wasabi – gia vị ăn kèm với sushi và sashimi phổ biến tại các nhà hàng Nhật Bản là một loại gia vị bởi chúng cùng có màu xanh, khi ăn có vị cay nồng xộc lên mũi. Tuy nhiên, đây là hai gia vị khác hẳn nhau. Mù tạt được làm từ hạt mù tạt, còn wasabi được mài từ phần thân rễ của cây wasabi.
Mù tạt và cây wasabi vốn có họ hàng với nhau, cả hai loại cây đều là cây thân thảo, thuộc họ cải với các loại cây khác như: bắp cải, cải ngựa, cải dầu,…
Theo thống kê, chỉ 5% wasabi tại các nhà hàng Nhật Bản trên khắp thế giới được làm từ củ wasabi nguyên chất, số còn lại, chủ yếu được làm từ cải ngự, hạt cải bẹ và phẩm tạo màu.
Trên thực tế cũng có rất ít nhà hàng Nhật Bản sử dụng wasabi tươi chính hiệu nên hẳn là chưa nhiều người được thưởng thức vị wasabi hảo hạng đâu.
Cây Wasabi đòi hỏi những điều kiện đặc biệt như nguồn nước sạch, giàu dưỡng chất chảy qua nhưng không quá ẩm ướt. Bên cạnh đó, wasabi cần được trồng ở nơi vừa đủ sáng, quá nhiều hay quá ít ánh sáng đều không phù hợp. Nếu trồng ở chỗ tối, cây sẽ bị ốc sên ăn lá. Nếu bị mặt trời chiếu vào trực tiếp, lá wasabi sẽ úa vàng.
Wasabi phát triển tốt nhất ở nơi sáng nhẹ và ít ẩm ướt, nhưng bắt buộc phải tránh ánh mặt trời trực tiếp
Yếu tố quan trọng nhất để trồng wasabi là nguồn nước suối có nhiệt độ khoảng 13-18 độ C. Một trong những nông trại wasabi nổi tiếng nhất là Daio Wasabi ở huyện Nagano. Được biết, mỗi cây Wasabi Nhật Bản phải trồng đến 2 năm mới có thể thu hoạch được, mỗi củ chỉ nặng khoảng 300 gram. Wasabi không trồng được với quy mô lớn. Hầu hết các trang trại ham mê thử trồng wasabi đều thất bại, chỉ có rất ít có thể làm giàu từ loại cây này. Nếu đã trồng Wasabi thất bại, bạn sẽ không thể trồng vụ mùa nào khác trong vòng 1,5 năm.
Wasabi thành phẩm phải được sử dụng ngay, nếu để quá 15 phút sẽ mất đi hương vị cay nồng đặc trưng. Vị của wasabi tươi rất tinh tế chứ không hề xộc thẳng vị cay lên mũi, mà nó gần giống như một cú đẩy nhẹ để đánh thức vị giác của người dùng. Hơi cay của wasabi sẽ kích thích hô hấp qua đường mũi, sau đó mang đến vị ngọt nhẹ tạo một cảm giác thanh nhã khi thưởng thức.
Thân cây wasabi, nếu được bảo quản đúng cách, sẽ giữ được qua nhiều tháng
Wasabi Nhật Bản được mệnh danh là một trong những mỏ vàng của giới rau củ. Giá của 1kg wasabi là 160 USD (khoảng 3,6 triệu đồng) vào năm 2014. Trong những năm gần đây, mức giá của wasabi đã tăng đều 10% mỗi năm do hàng hoá khan hiếm, cung không đủ cầu. Năm 2017, mỗi ký wasabi được bán với giá 24.000 yên (tương đương 4,9 triệu đồng) và đến nay nhiều nhà hàng Nhật sẵn sàng bỏ ra 300 USD (khoảng 6,8 triệu đồng) cho mỗi kg wasabi được mua vào.
Người Nhật vốn thích ăn thịt cá sống nên rất dễ bị nhiễm khuẩn, do đó khi phát hiện wasabi tươi có chứa chất allyl isothiocyanate có khả năng kháng khuẩn, họ đã dùng loại gia vị này làm thực phẩm ăn kèm nhằm tránh ngộ độc và ngăn ngừa bị rối loạn tiêu hóa. Không chỉ vậy wasabi tươi còn có thể làm giảm vị tanh, giúp tăng hương vị món ăn, do đó, ngoài được dùng ăn kèm với hải sản tươi như sushi hay sashimi, wasabi còn được dùng ăn chung với rất nhiều món ăn của Nhật như mì soba, thịt nướng, lươn nướng, cơm,...
Hiện nay, nhiều nghiên cứu cũng chỉ ra rằng wasabi thậm chí có thể ngăn ngừa các bệnh từ vi khuẩn E-coli rất hiệu quả, cũng như ngăn sự phát triển của các loại mốc và vi khuẩn. Không chỉ có tác dụng kháng khuẩn các phần còn lại của cây wasabi cũng được người Nhật chế biến thành các món ăn và có giá trị dinh dưỡng cao, lá wasabi có thể ăn sống, nấu nướng hoặc ngâm chua.
Lá và rễ wasabi chứa nhiều canxi, vitamin C, đồng thời còn có thể chống viêm, dị ứng và ngừa bệnh ung thư. Thậm chí người Nhật đã sử dụng các công nghệ hiện đại để tạo ra màng bọc giữ thực phẩm tươi lâu từ tinh chất wasabi.
Wasabi là một loại thực phẩm đa năng và quan trọng của ẩm thực Nhật Bản
Wasabi tươi được ăn kèm với sushi hay sashimi. Vì giá thành đắt đỏ như vậy, 90% wasabi trên thị trường không phải là nguyên chất, hầu hết đều được trộn từ rễ cải ngựa và dầu mù tạt và phẩm màu. Wasabi Nhật Bản chính tiệu có màu xanh lục bích, vị cay nhẹ xen lẫn vị ngọt thoang thoảng, không cay nồng như những tuýp mù tạt xanh bán trên thị trường.